Top 10 duurste films ooit (2019)

Een korte opmerking voordat we aan deze top 10 beginnen: alle bedragen hieronder zijn aangepast voor prijsinflatie. Oftewel: het zijn de bedragen die het nu zou kosten om deze films te maken. Dat maakt de vergelijking wat eerlijker en zorgt er bovendien voor dat je hieronder niet alleen films uit het laatste jaar ziet. En even ter vergelijking: de duurste Nederlandse film ooit is Zwartboek (2006), à raison van ongeveer 18 miljoen euro. We hebben naar films van over de hele wereld gekeken, maar qua budgetten steekt Hollywood iedere andere regio nu nog naar de kroon…

10. Waterworld (1995) – 229 miljoen euro

We trappen deze top 10 af met een film die bewijst dat de hoogte van het budget lang niet altijd recht evenredig is met de kwaliteit van de film. Het in 1995 uitgebrachte Waterworld is in praktisch ieder opzicht een slap aftreksel van de bekende rampenfilm The Day After Tomorrow, uit 2004. En dat was natuurlijk op zichzelf ook al geen echte hoogvlieger. Bij Waterworld was het plot nog wat minder geloofwaardig, de acteerprestaties nog wat minder overtuigend en de special effects gewoonweg flut. De critici waren dan ook ronduit kritisch en het publiek stemde met de voeten, want er werden enorme verliezen geleden. We nemen je het dan ook niet kwalijk als je hiervoor nog nooit van Waterworld had gehoord.

9. John Carter (2012) – 233 miljoen euro

Bij John Carter is het van hetzelfde laken een pak. Er werd een enorme hoeveelheid geld tegenaan gesmeten, maar dat bleek een zeer slechte investering te zijn. Uiteindelijk moest filmstudio Walt Disney er bijna 150 miljoen op afschrijven, als we ook de marketingkosten meegerekenen. Toch was volgens critici niet het gehele budget verspild geld geweest. De zeer kostbaar en zeer uitgebreid aanwezige special effects werden namelijk alom geprezen.

8. Harry Potter and the Halfblood Prince (2009) – 236 miljoen euro

Nummer acht in deze top 10 is een film waarvan de geldschieters wél blij werden. Het haast onvoorstelbaar hoge budget van de zesde Harry Potter-film werd bijna vier keer terugverdiend. Hoewel, echt blij…? De filmserie is zo waanzinnig succesvol dat dit rendement behoorlijk ondergemiddeld was. Maar goed, Harry Potter en de Halfbloed Prins was dan ook het duurste deel.

7. Avengers: Age of Ultron (2015) – 240 miljoen euro

Het zogeheten Marvel Cinematic Universe begint de laatste jaren sterk uit te dijen. En waarom ook niet? De critici vinden het geweldig, het publiek vindt het geweldig én de investeerders vinden het geweldig. Want, hoeveel geld Marvel Studios er ook tegenaan smijt, iedere keer opnieuw worden de films een daverend succes. Zo ook met Avengers: Age of Ultron, de duurste film tot nu toe uit de serie. Met een geschatte opbrengst van ruim meer dan een miljard euro is het namelijk gemakkelijk één van de tien meest succesvolle films ter wereld.

6. Tangled (2010) – 242 miljoen euro

Tangled was de 50e speelfilm van Disney, en daarom pakten ze er flink mee uit. De film, in Nederland uitgebracht onder de naam Rapunzel, was – en is – de duurste film ooit die geheel geanimeerd is. Het Disneyfeestje werd in stijl afgesloten met uitstekende reviews en kaartjesverkopen ter waarde van ruim een half miljard euro.

5. Spider-Man 3 (2007) – 252 miljoen euro

Om de top 5 van duurste films aller tijden binnen te komen moet je tegenwoordig van goeden huize komen. Of, in geld uitgedrukt: een budget hebben van meer dan een kwart miljard euro. Wie denkt dat Spiderman zijn zeer speciale spinrag gratis spint, komt dus ontegenzeglijk bedrogen uit. Helaas waren de filmcritici daar allemaal niet van onder de indruk. De film kreeg beduidend minder goede kritieken dan de eerste twee delen van de reeks. Dat maakte het publiek overigens in het geheel niets uit. Dit derde deel leverde bijna driekwart miljard euro op en werd daarmee veruit het succesvolste deel.

4. Titanic (1997) – 253 miljoen euro

De filmbudgetten hebben de laatste jaren een hoge vlucht genomen, maar toch staat er in deze top 10 een meer dan twintig jaar oude film. En wel op nummer vier. Toen Titanic in 1997 uitkwam, was het budget dan ook ronduit ongehoord. Al vroeg in het productieproces ging het eigenlijk nergens anders meer over. En de voorspellingen waren vrijwel unaniem: dit monstrum zou net zo zeker ten ondergaan als het gelijknamige schip. Tal van kenners beweerden dat het zó uit de hand zou lopen dat de uitvoerende filmstudio’s, Paramount en 20th Century Fox, failliet zouden gaan. Uiteindelijk begon zelfs regisseur James Cameron mee te doen aan de negatieve speculaties. Achteraf bleek dat natuurlijk allemaal volstrekte nonsens te zijn. Titanic won onder meer ruim tien Oscars en groeide uit tot één van de meest commercieel succesvolle films aller tijden.

3. Justice League (2017) – 255 miljoen euro

DC Comics en Warner Bros. Pictures proberen al een paar jaar om het Marvel Cinematic Universe (zie #7) de loef af te steken. Sinds Justice League heeft hun tegenhanger DC Extended Universe in elk geval in één categorie het record: dat van duurste film. Helaas zorgt meer geld ook hier niet noodzakelijkerwijs voor meer succes. De opbrengst was met meer dan een half miljard dollar heel ruim te noemen, maar in relatief opzicht viel het allemaal behoorlijk tegen. Dat is namelijk minder dan de helft van bijvoorbeeld Avengers: Age of Ultron – en da’s niet eens de meest succesvolle Marvels-film.

2. Pirates of the Caribbean: At World’s End (2007) – 294 miljoen euro

Tot het vervolg (zie #1 hieronder) uitkwam, was het derde deel uit de Pirates of the Caribbean-serie ruimschoots de duurste film ooit. Het mateloze budget kwam voor een belangrijk deel voort uit de al even mateloze ambitie van regisseur Gore Verbinski. Een flink gedeelte van de film speelt zich af onder water. Prima, vond Verbinski: dan nemen we dat toch ook onder water op? En zo geschiedde, nog met succes ook. Filmcritici waren positief en de kaartverkopen betaalden het budget bijna drie keer terug.

1. Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (2011) – 342 miljoen euro

Ondanks het financiële succes van Pirates of the Caribbean: At World’s End besloot Disney om het vervolg een wat bescheidener budget te geven. Althans, dat was de planning. Uiteindelijk bleek dat On Stranger Tides toch echt nog wel fors duurder was geworden. Met een totaal budget van bijna 350 miljoen euro is het vierde deel uit de Pirates of the Caribbean-serie dan ook met afstand de duurste film die ooit is gemaakt. Gezien de vrij zuinige kritieken en het relatief gematigde financiële succes lijkt het waarschijnlijk dat de film uit 2011 deze top 10 nog wel enkele jaren blijft aanvoeren. Een kolossaal budget is nog niet zaligmakend…