Top 10 grootste havens ter wereld (2019)

Tot 2004 was de haven van Rotterdam niet alleen de grootste haven van Europa, maar was het zelfs de grootste haven ter wereld, gemeten naar het aantal ton goederenoverslag. Tegenwoordig is de haven van Rotterdam nog wel de grootste haven van Europa (vóór de havens van Antwerpen en Hamburg, die tweede, respectievelijk derde in de top 10 van grootste havens van Europa staan), maar nog maar de op drie na grootste haven ter wereld in het totaal aantal ton goederenoverslag, en zelfs de tiende grootste haven ter wereld op basis van enkel het aantal container-equivalenten (TEU) per jaar. Welke havens zijn de haven van Rotterdam inmiddels allemaal gepasseerd?

10. Qinhuangdao, China – 257 miljoen ton

Van de top 10 grootste havens ter wereld liggen er maar liefst acht in China. De haven van Qinhuangdao is daarbij de hekkensluiter. Het is één van de belangrijkste energiehavens ter wereld. Het voornaamste gedeelte van de overslag bestaat uit olie en steenkool. Qinhuangdao ligt aan de Bohaizee in de provincie Hebei. Daarmee is het dé toegangshaven voor de oostelijke economische zones van Peking, Tianjin en Tangshan. Ook is de ligging van de haven van Qinhuangdao erg gunstig: weinig golven of slecht weer, en diep water voor de grote olietankers. Een groot gedeelte van de goederenoverslag wordt dan ook in bulk doorgevoerd.

9. Hong Kong, China – 268 miljoen ton

De haven van Hong Kong is vooral sterk in de uitvoer van consumptiegoederen. Tussen 1999 en 2004 was het daarmee de grootste containerhaven in de wereld in termen van doorgevoerde TEU’s. Tegenwoordig is het nog altijd de derde grootste containerhaven in de wereld, maar omdat Hong Kong relatief weinig materialen in bulk vervoert de op acht na grootste haven ter wereld. Ten opzichte van andere Chinese havens lijkt de groei bij de haven van Hong Kong overigens wat terug te vallen.

8. Dalian, China – 301 miljoen ton

Dalian is de meest noordelijk gelegen haven in China die ’s winters niet dichtvriest. Daarom wordt het ook wel de ‘poort naar de Grote Oceaan’ genoemd. Het is daardoor ook een sterk gediversifieerde haven. In 2010 was Dalian nog in het nieuws vanwege de ontploffing van twee oliepijpleidingen en de resulterende olieverontreiniging, maar de handel ondervond daardoor geen noemenswaardige problemen. Nog altijd is de groei sterk: vorig jaar noteerde Dalian bijvoorbeeld een plus van 50% ten opzichte van het jaar ervoor. Daarmee maakte de haven van Dalian een flinke sprong in de ranglijst van grootste havens ter wereld. Op dit moment staat deze haven achtste.

7. Qingdao, China – 350 miljoen ton

De haven van Qingdao ligt aan de Gele Zee. Qingdao is vooral sterk in ruwe grondstoffen en bulkvervoer. Het is ook één van de grootste havens ter wereld in ijzererts, in zo’n mate dat er zelfs een heel gedeelte van de haven speciaal voor is ingericht. Eind 2012 is een volledig nieuwe terminal voor ijzererts in gebruik genomen, die een jaarlijkse doorvoercapaciteit heeft van 40 miljoen ton. De haven van Qingdao zou dan speciaal moeten zijn aangepast om de reusachtige Valemaxe-schepen aan te kunnen. Deze gigantische bulkcarriers, die tot de grootste en langste schepen ter wereld behoren, werden in januari 2012 om diverse redenen verbannen uit China, terwijl ze speciaal werden gemaakt om ijzererts tussen Brazilië en China te vervoeren. Het is dan ook te verwachten dat Vale, de eigenaar van de Valemax-vloot, de nodige concessies zal doen om weer te mogen worden toegelaten tot de Chinese markt en vooral de Chinese havens.

6. Kanton, China – 400 miljoen ton

In een ver verleden was de haven van Kanton of Guangzhou een belangrijk onderdeel van de Zijderoute. Nog altijd is het één van de belangrijkste en grootste havens van China, en daarmee tegenwoordig dus ook van de wereld. De haven bedient een zeer belangrijk economisch gebied, met de enorme Parelrivier-agglomeratie rondom Kanton en bijvoorbeeld de speciale economische zone rondom Shenzen. De haven van Kanton maakte ook een enorme groei door dankzij de nabijheid van die groeimotor; in 1999 brak de haven pas door de grens van 100 miljoen ton overslag heen. Inmiddels is dat verviervoudigd en is Kanton de op vijf na grootste haven ter wereld.

5. Tianjin, China – 408 miljoen ton

De haven van Tianjin bedient twee zeer belangrijke regio’s. De speciale economische zone van Tianjin is de belangrijkste in heel Noord-China. Bovendien is de haven van Tianjin de belangrijkste haven voor de regio rondom Peking, dat ongeveer 150 kilometer verder ligt. De belangrijkste doorvoer van de haven wordt duidelijk via de ranglijsten, want het is qua bulkvolume de vijfde grootste haven ter wereld, maar in termen van containerdoorvoer valt Tianjin buiten de top 10 (op de 11e plaats). Ook is het de grootste kunstmatige haven van China. Er wordt dan ook flink aan vertimmerd. Een voorbeeld uit het recente verleden: in het het Elfde Vijfjarenplan (2011-2015) stonden er investeringen ter waarde van bijna 7 miljard euro op de rol.

4. De haven van Rotterdam – 442 miljoen ton

De eerste haven in deze top 10 die niet in China ligt is de haven van Rotterdam. Zoals we in de inleiding al schreven, was Rotterdam lange tijd (van 1962 tot 2004) de grootste haven ter wereld, maar tegen de formidabele groei van China is niet op te boksen. Rotterdam is namelijk in die periode ook fors groter geworden, maar simpelweg onvoldoende om goed mee te kunnen komen. Het is overigens nog wel met een ruime marge de grootste haven van Europa – tweeëneenhalf keer zo groot als nummer twee, Antwerpen. Gezien de vele zware industrie in het gebied rondom Rotterdam zal het niet verbazen dat de meerderheid van de doorvoer uit bulkgoederen bestaat; de haven van Rotterdam is de op negen na grootste containerhaven ter wereld. Zeer uitzonderlijk is ook de extreme diepgang van 24 meter. Dat maakt Rotterdam, samen met een Braziliaanse haven, de enige ter wereld die de ’s werelds op één na grootste bulkcarrier, Berge Stahl, kan binnenlaten. Ondanks de aannemelijkheid van een verdere daling op de top 10 van grootste havens ter wereld in de nabije toekomst zal de haven van Rotterdam waarschijnlijk dus nog wel lange tijd de ranglijst van grootste havens van Europa aanvoeren.

3. Singapore – 463 miljoen ton

Ten opzichte van alle andere havens in deze top 10 is de haven van Singapore tamelijk uniek. Singapore is met zo’n 5 miljoen inwoners immers minuscuul ten opzichte van alle andere achterlanden die door deze tien grootste havens bediend worden. Maar Singapore is wel een economisch zeer sterk. Bovendien is de stadsstaat zeer arm qua natuurlijke hulpbronnen. Het is daarvoor dus bijna geheel afhankelijk van de haven. De haven van Singapore was in 2004 de grootste haven ter wereld qua overslag, tot 2010 de grootste containerhaven ter wereld. Daarnaast is momenteel nog de grootste haven ter wereld in termen van “transshipment”, het overladen van goederen op andere schepen, door de handige geografische ligging.

2. Ningbo-Zhoushan, China – 627 miljoen ton

Na de fusie in 2010 is de gecombineerde haven van Ningbo en Zhoushan de tweede grootste haven ter wereld en van China. Het is een strategisch gunstig gelegen haven, tussen Noord- en Zuid-China in. Naar eigen zeggen heeft het de beste en meest moderne containerhaven ter wereld, alhoewel het slechts de vijfde grootste containerhaven ter wereld is. Naar verwachting gaat de winstgevendheid van de haven een grote sprong maken door de fusie. Voorheen beconcurreerden de twee nabijgelegen havens elkaar en waren allerlei belangrijke systemen dubbel uitgevoerd, dus de verwachte synergiewinsten zijn groot.

1. Shanghai, China – 650 miljoen ton

Sinds 2005 is de haven van Shanghai de grootste haven ter wereld in termen van overslag. Nadat in 2010 het wereldrecord van 30 miljoen container-equivalenten (TEU’s) was verbroken is het nu ook de grootste containerhaven ter wereld. De ligging van de haven verklaart eigenlijk alles. Niet alleen ligt het naast de miljoenenstad Shanghai, maar ook is het een belangrijk onderdeel van de Noord-Zuidas. Bovendien ligt de haven aan de monding van de Jangtsekiang of Blauwe Rivier, de langste rivier van Azië en een vervoersslagader van China.