Hieronder bespreken we de top 10 van langste rivieren ter wereld, gerangschikt naar totale lengte. De langste rivier van Nederland en de langste rivier van Europa staan beide niet in de top 10 van langste rivieren ter wereld; de langste rivier van Nederland is de Rijn, die in totaal 1.233 kilometer lang is en daarmee de op 122 na langste rivier ter wereld is. De langste rivier van Europa is de Wolga. Met een totale lengte van 3.645 kilometer is dat de op vier na langste rivier in Rusland en de op 16 na langste rivier ter wereld. Maar om in deze top 10 van langste rivieren ter wereld terecht te komen is nog fors meer nodig…
10. Amoer – 4.444 kilometer
De Amoer (Russisch voor “Grote Rivier”) is de op twee na langste rivier in Rusland en tevens de tiende langste rivier van de wereld. De rivier mondt uit in de Tatarensont, de zeestraat tussen het vasteland van Rusland en het eiland Sachalin, en ontstaat stroomopwaarts door de samenkomst van de rivier Sjilka in Mongolië en de Chinese rivier Argoen.
9. Kongo – 4.700 kilometer
De Kongo of Congo is de op één na langste rivier van Afrika en gemeten naar het gemiddelde debiet (de hoeveelheid water die er per tijdseenheid doorheen stroomt) ook de op één na grootste rivier ter wereld, na de Amazone. (Volgens sommige rekenmethoden is het overigens ook stuivertje wisselen met de veel minder lange Ganges.) Het is tevens de diepste rivier ter wereld; op sommige plaatsen is de Kongo maar liefst 220 meter diep. Ter vergelijking: de Noordzee is gemiddeld 94 meter diep en slechts bij een klein gebied langs de Noorse kust maximaal zo’n 725 meter. De beide landen Congo-Kinshasa en Congo-Brazzaville ontlenen hun naam aan de rivier. Naast die twee stroomt de op acht na langste rivier ter wereld door nog acht Afrikaanse staten.
8. Paraná – 4.880 kilometer
De Paraná is de op één na langste rivier van Zuid-Amerika (de langste rivier is de Amazone). De achtste langste rivier ter wereld loopt voor ongeveer de helft in Brazilië, waar hij ook ontspringt, en verder nog voor ruim een kwart van de lengte door Argentinië en inclusief zijrivieren ook nog door Uruguay, Bolivia en Paraguay. Door de Yacyretádam en vooral de Itaipudam (de grootste dam ter wereld qua capaciteit) is dat laatste land dankzij deze rivier de grootste exporteur van met waterkracht opgewekte elektriciteit ter wereld.
7. Ob – 5.410 kilometer
De Ob is de op één na langste rivier van Rusland. De bronrivieren Katoen en Bieja ontspringen in het Altaigebergte, waar China, Mongolië en Kazachstan aan grenzen. De Ob eindigt in de Obboezem in West-Siberië, het langste estuarium (riviermonding) ter wereld. Gemeten naar het aantal kilometers dat de Ob door Russisch grondgebied loopt is de Ob overigens de langste rivier van Rusland.
6. Gele Rivier – 5.464 kilometer
De Gele Rivier is de op één na langste rivier van China (de langste rivier van China is de Jangtsekiang, zie #3). De rivier is vooral bekend om de enorme hoeveelheid sedimenten die er door worden meegevoerd. Zo is de Gele Rivier ook echt geel. Dat komt vooral doordat de loop door bijzonder veel bergachtig terrein komt, waar de rivier op zeer turbulente wijze doorheen stroomt en dientengevolge veel slik van de bodem losmaakt en meevoert.
5. Jenisej – 5.539 kilometer
De Jenisej is de langste rivier van Rusland. Het is ook de grootse rivier van Rusland gemeten naar het debiet. De Jenisej ontspringt in Mongolië, maar loopt voor het merendeel (naar schatting 97%) door Rusland en eindigt in de Noordelijke IJszee, aan de noordpunt van Centraal-Siberië. Dat is zo noordelijk dat een belangrijk stuk van het laatste gedeelte van de rivier zes maanden per jaar geheel bevroren is, en de monding zelf zelfs ruim negen maanden. Omdat die verstopping enorme overstromingen zou kunnen veroorzaken worden met enige regelmaat explosieven ingezet om het ijs uit de weg te ruimen. Dat gebeurt trouwens wel vaker bij bevroren rivieren. Een fraaie illustratie vormt het onderstaande filmpje, opgenomen bij het Chinese gedeelte van de Amoer:
4. Mississippi – 6.275 kilometer
De Mississippi loopt geheel door de Verenigde Staten en doet in haar ruim zesduizend kilometer lange loop 10 staten aan. Daarmee is het de langste rivier van de Verenigde Staten en de op één na langste rivier op het Amerikaanse continent (de langste rivier is de Amazone). De Mississippi is erg belangrijk voor de landbouw in de VS, maar het is een kwestie van zowel geven als nemen: door de afvoer van meststoffen en landbouwvergif is er rondom de monding in de Golf van Mexico een ‘dode zone’ ontstaan. Als de loop van de Mississippi niet kunstmatig zou worden bijgestuurd, zou deze wellicht al binnen tien jaar bijna volledig van monding veranderen. Daardoor zou de Mississippi voorbijgaan aan onder meer New Orleans, Baton Rouge en de belangrijke haven van South Louisiana en zodoende een economische ramp veroorzaken.
3. Jangtsekiang – 6.300 kilometer
De Jangtsekiang is de langste rivier in China en tevens de langste rivier in heel Azië. Qua debiet is het de op drie na grootste rivier ter wereld. De Jangtsekiang is van zeer groot economisch belang voor China; de delta genereert ongeveer een vijfde van het BNP van geheel China en de rivier wordt intensief gebruikt door de scheepvaart. Ook staat de Jangtsekiang bekend om haar kloven, en ook de wijze waarop de Chinezen dat benutten: de Drieklovendam is ’s werelds grootste waterkrachtcentrale en de op één na grootste dam (zie ook #8).
2. Amazone – 6.400 kilometer
Het is niet geheel duidelijk of de Amazone de langste rivier ter wereld of de op één na langste rivier ter wereld is, al lijkt de overwegende opinie te zijn dat de Nijl toch de langste rivier ter wereld is. Hoe het ook zij, het is in ieder geval geheel onbetwist dat de Amazone de langste rivier op het Amerikaanse continent en de grootste rivier ter wereld is, gemeten naar het debiet. Gemiddeld stroomt er iedere seconde 219.000 kubieke meter (219 miljoen liter) water door de Amazone – ongeveer 94 keer zoveel als door de Rijn. Daarmee is de rivier verantwoordelijk voor ongeveer 20% van al het zoete water dat jaarlijks de oceanen in stroomt. Bovendien zwelt de rivier tijdens het regenseizoen nog veel verder op; het debiet stijgt dan tot ruim 300.000 kubieke meter per seconde en de rivier dijt op sommige plaatsen uit tot meer dan 50 kilometer breedte. Vanuit de lucht is overigens ook mooi te zien dat de Amazone op vele plaatsen nauwelijks verval kent: het is een zeer platte bedoening.
1. Nijl – 6.650 kilometer
Zoals we hierboven al schreven kan niet met zekerheid worden vastgesteld of de Nijl inderdaad de langste rivier van de wereld is. Het is wel met zekerheid te stellen dat de Nijl de langste rivier van Afrika is. Grote gedeeltes lopen geheel door de woestijn, hetgeen maakt dat de Nijl geen bijzonder groot debiet kent: gemiddeld slechts ruim tweemaal zo groot als dat van de Rijn. De Nijl loopt in totaal door negen Afrikaanse landen. Vooral Egypte is zeer afhankelijk van de Nijl, de beschavingen in de Oudheid nog meer dan nu, omdat zonder de Nijl het slechts een droge en onvruchtbare woestijn zou zijn geweest.
Dat verklaart ook het enigszins paradoxale gegeven dat men vroeger blij was met overstromingen, mits deze niet al te zeer uit de hand liepen: dat was een uitstekende manier van de natuur om overtollige zouten weg te spoelen en sedimenten vol voedingsstoffen langs de loop af te zetten. De Aswandam die begin vorige eeuw een eindje stroomopwaarts in de Nijl werd gebouwd is dan ook omstreden. Weliswaar komen er minder destructieve overstromingen voor, maar de andere kant van de medaille is dat er ook minder voedingsstoffen worden afgezet en het gebied stroomafwaarts zonder ingrijpen sterk verzilt, waardoor het op termijn onbruikbaar kan worden voor de landbouw.
Geef een antwoord