Er zijn dertien soorten krokodillen bekend op de wereld (volgens sommige biologen maar twaalf). Om deze top 10 een beetje spannend te houden hebben we hem daarom enigszins opgerekt, in de zin dat we niet enkel de familie van krokodillen hebben meegenomen, maar de gehele orde der krokodilachtigen (Crocodilia). Zodoende is deze top 10 de selectie van grootste dieren, op basis van lengte, uit een groep van 23 krokodilachten, die naast krokodillen ook nog alligators, kaaimannen en gavialen omvat.
Overigens bestaat er eigenlijk niet echt zoiets als een ‘kleine krokodil’. De kleinste soort krokodillen en krokodilachtigen is de breedvoorhoofdkrokodil, die al 30 centimeter is wanneer hij uit het ei kruipt en gemiddeld ruim anderhalve meter lang wordt. Ook Cuviers gladvoorhoofdkaaiman, die volwassen niet langer dan 1,6 meter is, wordt vaak gezien als de kleinste krokodil ter wereld.
10. Cubaanse krokodil (Crocodylus rhombifer) – 3,5 meter
De Cubaanse krokodil of ruitkrokodil komt, zoals de naam al aangeeft, enkel voor op Cuba. Van alle krokodillen hebben ze het kleinste verspreidingsgebied; veruit de meeste van de nog levende exemplaren leven in een bepaald moerasgebied in Centraal-Cuba. De dieren zijn wellicht de meest intelligente soort krokodillen. Onder meer samenwerking tijdens de jacht is meerdere malen bij de Cubaanse krokodil geobserveerd. Wellicht is dat een illustratie van het gezegde “wie niet sterk is, moet slim zijn”: de Cubaanse krokodil is ‘slechts’ de tiende grootste krokodil.
9. Moeraskrokodil (C. palustris) – 3,5 meter
De moeraskrokodil heeft qua uiterlijk veel weg van de Nijlkrokodil (#2) en kan in uitzonderlijke gevallen bijna even lang worden, maar hij is gemiddeld veel kleiner. Ze komen in het zuiden van Azië voor en dan vooral in Bangladesh. Ze worden niet beschouwd als bijzonder gevaarlijk voor mensen en dat is best opmerkelijk, gezien hun prooien: ze bejagen soms zelfs dieren die fors groter zijn, zoals 450 kilogram wegende buffels (de helft zwaarder dan de gemiddelde moeraskrokodil). Ook bejagen de negende grootste krokodillen apen; het is kennelijk slechts een gelukkige speling van het lot dat wij niet ook regelmatig op het menu staan.
8. Onechte gaviaal (Tomistoma schlegelii) – 3 tot 5 meter
De onechte of valse gaviaal werd lang tot de krokodillen gerekend, maar recent taxonomisch onderzoek plaatste de soort toch echt onder de gavialen, zij het in een aparte onderfamilie (Tomistoma). De onechte gaviaal lijkt in vele opzichten op de Gangesgaviaal, enkel is de bek net iets korter en breder en is het verspreidingsgebied anders. De Gangesgaviaal komt vooral in en rond India voor; de onechte gaviaal in Zuidoost-Azië.
7. Gaviaal (Gavialis gangeticus) – 3 tot 6 meter
Qua lengte wordt de (Ganges-)gaviaal eigenlijk enkel voorbijgestreefd door de zeekrokodil, maar doordat veel van die lengte in de lange staart en vooral de uitzonderlijk lange bek zit, zijn gavialen over het geheel genomen niet zo groot; ze worden gemiddeld slechts half zo zwaar. De enorme bek van een gaviaal is speciaal aangepast op het dieet van bijna uitsluitend vissen, die door de 110 tanden gemakkelijk gegrepen kunnen worden. De dieren, die vooral in India voorkomen, zijn zeer zeldzaam. Ze werden om de meest uiteenlopende redenen bejaagd; lokale vissers schoten de gavialen zelfs af omdat ze ‘hun’ vis beconcurreerden. Tegenwoordig is de soort beschermd.
6. Amerikaanse alligator (Alligator mississippiensis) – 4 tot 4,5 meter
De Amerikaanse alligator of Mississippialligator is de grootste alligatorsoort en waarschijnlijk ook de best bestudeerde. Dat leidt tot een hele reeks aan interessante weetjes, zoals het gegeven dat de Amerikaanse alligator de grootste bijtkracht van alle levende wezens heeft (936 kilogram; haaien 136 en mensen 77 kilo), dat hij bij temperaturen onder de 23 graden Celsius niet meer eet, en dat eitjes die tussen 32 en 34 graden worden uitgebroed mannetjes voortbrengen, terwijl eitjes die tussen 23 en 30 graden worden uitgebroed vrouwtjes worden. Het leefgebied van de Amerikaanse alligator vertoont dan ook veel overlap met plaatsen waar veel mensen leven, zoals in Florida. De lokale bevolking loopt overigens steevast met een zeer ruime bocht om deze op vijf na grootste krokodilachtige ter wereld heen als ze ‘m tegenkomen.
5. Spitssnuitkrokodil (C. acutus) – 4 tot 4,5 meter
De spitssuitkrokodil is een krokodillensoort die tamelijk verspreid leeft. Ze komen voor van Florida tot Venezuela, en overal daartussen. Toch is de status van de op vier na grootste krokodil ter wereld volgens biologen “kwetsbaar”, wat vooral lijkt te komen door de (vaak illegale) jacht in Midden- en Zuid-Amerika. In Florida leven naar schatting 1.200 spitssnuitkrokodillen in het wild. Het dier is overigens zo koudbloedig dat het in water van minder dan 7 graden Celsius kan verdrinken. Onder die temperatuur valt hij vrij letterlijk stil.
4. Orinocokrokodil (C. intermedius) – 4 tot 4,5 meter
De Orinocokrokodil is een tamelijk tot zeer grote krokodil, die is vernoemd naar zijn voornaamste leefomgeving, de rivier Orinoco in Venezuela. Naar verluidt werden er een eeuw geleden exemplaren van zes of zelfs zeven meter lengte aangetroffen – daarmee kan de Orinocokrokodil zich meten met de grootste krokodillen ter wereld – maar omdat de soort ernstig bejaagd werd om de huiden is de populatie ernstig geslonken en worden zulke grote exemplaren niet meer aangetroffen. De status is momenteel “kritiek”. In recente tijden is de jacht verboden, maar illegale jacht is nog altijd een probleem. Slechts enkele duizenden leven nog in het wild.
3. Zwarte kaaiman (Melanosuchus niger) – 3,5 tot 4,5 meter
De zwarte kaaiman is de grootste kaaimansoort ter wereld. Mannetjes worden gemiddeld een meter of vier lang, maar in sommige gebieden worden de meesten 4 tot 5 meter lang en er zijn onbevestigde meldingen van zwarte kaaimannen van meer dan zes meter lang. Het is ook het grootste roofdier in het hele Amazonegebied. Enkel jonge exemplaren van de op twee na grootste krokodil ter wereld worden nog wel eens bejaagd in de natuur, door jaguars, maar de volwassen zwarte kaaiman kent geen natuurlijke vijanden.
2. Nijlkrokodil (C. niloticus) – 3,5 tot 5 meter
De Nijlkrokodil is een goede nummer twee in de top 10 van grootste krokodillen ter wereld, na de zeekrokodil. De grootste krokodil ooit mat 6,45 meter van kop tot staart en woog 1.090 kilogram. Er wordt echter vermoed dat dit exemplaar echt zeer uitzonderlijk was, omdat veruit de meeste grote krokodillen van deze soort maximaal 5,5 meter lang worden . Net als de zeekrokodil zijn ze geheel niet bedreigd; met een populatie van 250.000 tot 500.000 zijn ze zelfs vrij algemeen te noemen.
1. Zeekrokodil (C. porosus) – 4 tot 5 meter
De zeekrokodil is de grootste krokodil ter wereld. Mannetjes worden gemiddeld 4 tot 5 meter lang, maar sommige exemplaren kunnen nog veel groter worden. Er circuleren zelfs claims van krokodillen van 12 meter lang, maar die zijn nooit geverifieerd. Wel is volgens het Guinness Book of World Records de grootste zeekrokodil, en dus ook de grootste krokodil, een exemplaar van 7 meter lengte en 2.000 kilogram in India, alhoewel er ook in dit geval enige twijfel over bestaat. In september 2011 werd er, eveneens in India, een de grootste krokodil gevangen: een zeekrokodil van 6,17 meter lang en 1.075 kilogram (het dier heeft het overleefd en maakt het goed). Dat is waarschijnlijk de meest betrouwbare meting van een zeekrokodil. Overigens zijn dit bij lange na niet de grootste reptielen ter wereld; dat zijn slangen, waarbij de grootste slang ter wereld, de netpython, ruim 10 meter lang kan worden.
Jules Vismale zegt
De grootse krokodil die ooit heeft geleefd was Sarcosuchus of Deinosuchus en die kon wel 15 meter lang worden en 6000 kilo wegen!